Suy thoái kinh tế trong năm 2023 đã gây ra tác động đáng kể đến tâm lý và hành vi mua sắm của đa số người tiêu dùng tại Việt Nam. Trước tình hình giảm sức mua của người tiêu dùng và tiềm ẩn nhiều hệ lụy có thể kéo dài đến cuối năm hoặc có thế đến nữa đầu năm 2024. Do vậy, các doanh nghiệp cần chuẩn bị như thế nào? Liệu tình hình suy thoái có nghiêm trọng như chúng ta dự đoán?

Cơ hội cho dòng sản phẩm đích thực “lên ngôi” 

Về khía cạnh sức mua, có một số xu hướng đáng chú ý trong tình hình tiêu dùng tại Việt Nam. Mặc dù nền kinh tế đã chứng kiến nhiều biến động và tác động đến việc làm và thu nhập của người dân, người tiêu dùng tại Việt Nam vẫn duy trì nhu cầu ổn định cho các mặt hàng thiết yếu, đặc biệt là trong chu kỳ các lễ truyền thống quan trọng.

Các ngành hàng thiết yếu như thực phẩm, bánh kẹo, bia rượu và các mặt hàng cơ bản khác dự kiến vẫn sẽ duy trì mức sức mua ổn định. Tuy có sự biến động trong nền kinh tế, nhưng những sản phẩm này luôn được ưu tiên mua sắm.

Tuy nhiên, các ngành hàng xa xỉ như ô tô và đồ điện tử có thể sẽ gặp khó khăn hơn vì thường được mua trong mùa cuối năm. Đây không phải là nhóm sản phẩm cấp thiết đối với đời sống hàng ngày của người tiêu dùng, nên có thể trì hoãn mua sắm trong một thời gian dài hoặc thậm chí cả năm. Tuy nhiên, đối với tầng lớp siêu giàu, khả năng mua sắm các sản phẩm xa xỉ vẫn tồn tại, đặc biệt nếu có cơ hội mua với mức giá hợp lý hơn.

Thương mại điện tử vẫn là lối đi bền vững cho doanh nghiệp 

Thời điểm cuối năm thường chứng kiến sự sôi động của các chương trình khuyến mãi từ các sàn thương mại điện tử, nhằm kích thích hành vi mua sắm của người tiêu dùng. Đặc biệt, các sản phẩm có giá trị tương đối nhỏ trên các nền tảng này thường thu hút sự quan tâm lớn, và người tiêu dùng thường tập trung vào việc tiết kiệm và mua sắm các mặt hàng giá rẻ hơn.

Điều này tạo cơ hội đáng quý cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ, đặc biệt là đối với những thương hiệu chưa có sự thương hiệu mạnh. Việc tận dụng thời cơ này có thể giúp tăng doanh số bán hàng trên các nền tảng thương mại điện tử.

Không chỉ có giá trị mỗi đơn hàng không quá lớn, mà còn có sự hỗ trợ từ các giải pháp tài chính linh hoạt, giúp người mua có khả năng quản lý chi tiêu và thậm chí trì hoãn việc thanh toán. Những yếu tố này đóng vai trò quan trọng trong việc kích thích sự quyết định mua sắm của người tiêu dùng trong những dịp mua sắm lớn trên các nền tảng thương mại điện tử.

Cơ hội có 1 không 2 – bứt phá trong “cơn bão” 

Suy thoái kinh tế không chỉ là một thách thức mà còn là cơ hội quý báu đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs). Trong bối cảnh nền kinh tế biến động, hầu hết các thương hiệu lớn thường giảm ngân sách cho các hoạt động quảng cáo, tiếp thị và truyền thông.

Điều này mở ra một cơ hội vàng cho các SMEs để nắm bắt thị phần và phát triển hình ảnh thương hiệu của họ. Khi các “ông lớn” bắt đầu cắt giảm chi tiêu quảng cáo thương hiệu, SMEs có thể tận dụng cơ hội này để xây dựng mối quan hệ với khách hàng và tạo ấn tượng với họ. Thành công ban đầu thường xuất phát từ việc tăng cường nhận thức về thương hiệu, và sau đó có thể dẫn đến tăng trưởng doanh thu trong dài hạn.

Ngoài ra, suy thoái kinh tế có thể giúp doanh nghiệp học cách cân bằng giữa ngắn hạn và dài hạn. Trong bối cảnh rủi ro “đầu tư nhiều mà thu về ít”, thương hiệu có thể lựa chọn chiến lược phát triển cẩn thận hơn.

Khi triển khai các chiến dịch marketing ngắn hạn, thương hiệu có thể dễ dàng thử nghiệm sản phẩm mới mà không cần đặt danh tiếng của họ vào một tình thế rủi ro. Sự thay đổi không ngừng trong nền kinh tế đã thay đổi cách người tiêu dùng quyết định mua sắm.

Việc tìm hiểu cách này có thể giúp thương hiệu hiểu rõ hơn về những thay đổi này và thích nghi để đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng. Livestreaming kết hợp với influencer marketing là một trong những cách hiệu quả để thử nghiệm sản phẩm mới và tiếp cận khách hàng. Thành công trong các phiên livestream có thể giúp doanh nghiệp tạo thêm giá trị dài hạn và tận dụng “món hời” cho tương lai.

Những hoạt động ngắn hạn tưởng chừng như chỉ mang lại lợi ích trước mắt, nhưng nếu được thực hiện đúng cách, có thể tạo ra giá trị dài hạn và cơ hội cho tương lai.

Bài toán Branding Marketing vẫn nên được xem xét cẩn thận 

Có những ngành hàng thiết yếu đòi hỏi doanh nghiệp phải duy trì sự nhận diện thương hiệu mạnh mẽ trong tâm trí của người tiêu dùng. Thương hiệu cần khiến người tiêu dùng khi nghĩ đến các dịp lễ quan trọng như Tết sẽ liên tưởng ngay đến thương hiệu của họ.

Điều này đồng nghĩa với việc phải đảm bảo thương hiệu có một tỷ lệ thị phần tiếng nói (Share of Voice) đủ lớn hoặc vượt trội so với các đối thủ cạnh tranh. Các nghiên cứu, như của IPA – Hiệp hội Người làm ngành Quảng cáo ở Vương quốc Anh, đã chỉ ra rằng khi tỷ lệ thị phần tiếng nói thương hiệu (Share of Voice) cao hơn so với tỷ lệ thị phần kinh doanh (Share of Market), thì thị phần kinh doanh thường có xu hướng tăng.

Điều này đặt ra một nhiệm vụ quan trọng cho các thương hiệu, bất kể doanh số bán hàng trong ngắn hạn có khó khăn hay không. Việc duy trì tỷ lệ thị phần tiếng nói thương hiệu đúng cách sẽ đảm bảo sự tăng trưởng thị phần thương hiệu trong dài hạn.

Đối với các ngành hàng đang trải qua giai đoạn suy thoái, thương hiệu thường phải điều chỉnh chiến lược của họ để chờ đợi chu kỳ tăng trưởng mới. Họ có thể phải nỗ lực hơn để kích thích nhu cầu và doanh thu, bất kể tình hình thị trường có khó khăn hay không.

Trong tình hình này, việc triển khai các chiến dịch truyền thông thương hiệu nhằm xây dựng tình cảm và sự tương tác tích cực của khách hàng với thương hiệu (gọi là “Build Brand Love” trong ngôn ngữ tiếng marketing) có thể là một lựa chọn hợp lý.

Đây là một cách để thương hiệu tạo giá trị thương hiệu bền vững trong dài hạn, đồng thời duy trì tăng trưởng doanh số bán hàng trong ngắn hạn. Khi nền kinh tế phục hồi và sức mua của người tiêu dùng tăng cao, thương hiệu đã xây dựng sẵn giá trị thương hiệu mạnh có thể tận dụng cơ hội để thúc đẩy doanh số bán hàng trong ngắn hạn một cách hiệu quả hơn.

Tóm lại 

Hãy xem xét cách thương hiệu có thể áp dụng các chiến dịch xây dựng cảm tình thương hiệu để tạo ra giá trị thương hiệu bền vững. Điều này sẽ giúp thương hiệu duy trì sự hiện diện tích cực trong tâm trí của khách hàng và tận dụng cơ hội tăng trưởng doanh số bán hàng trong ngắn hạn khi nền kinh tế phục hồi. Với sự tập trung và chiến lược đúng đắn, các doanh nghiệp có thể thịnh vượng và phát triển trên thị trường không thể đoán trước này.